Η Θεσσαλονίκη η «πρώτη πόλη γαστρονομίας της Unesco στην Ελλάδα» φημίζεται για τα τέλεια γλυκά, τα πικάντικα σουτζουκάκια, το κρασί, τον φραπέ και τις τοπικές σπεσιαλιτέ που αντικατοπτρίζουν μια πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, γράφει η Βρετανική εφημερίδα Guardian σε ένα αφιέρωμα χαρακτηρίζοντάς την ως «ένα μοναδικό γαστρονομικό ρεπερτόριό».
Σημειωτέον, η Θεσσαλονίκη είναι η μοναδική ελληνική πόλη που έχει πετύχει την ένταξή της στο Δίκτυο Δημιουργικών Πόλεων Γαστρονομίας.
«Αδιαμφισβήτητα η Θεσσαλονίκη είναι η “πόλη του φαγητού” της Ελλάδας», λέει η Ελληνοαμερικανίδα τηλεοπτική σεφ Νταϊάν Κοτσίλας (Diane Kochilas).
Ένα ταξίδι στην ιστορία αυτού του σημαντικού εμπορικού λιμανιού είναι μια συνάντηση με αυτοκρατορίες -ελληνιστικές, ρωμαϊκές, βυζαντινές και οθωμανικές- και ζωντανές κοινότητες, καθεμία από τις οποίες έχει αφήσει το σημάδι της στην κουζίνα της πόλης, αναφέρει το ρεπορτάζ. «Η Θεσσαλονίκη είναι επίσης η καρδιά της Μακεδονίας, μιας από τις σημαντικότερες γεωργικές περιοχές της Ελλάδας», λέει η Νταϊάν Κοτσίλας. Περπατήστε στις κεντρικές αγορές Μοδιάνο και Καπάνι για να βρείτε ζουμερά ροδάκινα Νάουσας, ελιές Χαλκιδικής και κατακόκκινες πιπεριές Φλώρινας. Το αποτέλεσμα; Ένα μοναδικό γαστρονομικό ρεπερτόριο, που απολαμβάνεται με ένα γενναιόδωρο ποτήρι τοπικό κρασί.
Το αφιέρωμα της Guardian συνεχίζεται κάνοντας τη δική του επιλογή, σε κάποια από τα κορυφαία πιάτα και γλυκά τα οποία συνθέτουν το μοναδικό γαστρονομικό σκηνικό της πόλης.
Η μπουγάτσα: «το απόλυτο πρωινό»
Το απίθανο φύλλο γεμιστό με κρέμα ή τυρί έχει τις ρίζες του στην κωνσταντινουπολίτικη κουζίνα από τα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Από εκεί έφτασε στις Σέρρες με τους Έλληνες της Πόλης το 1922 κατά τη μεταφορά των πληθυσμών.
Τα σμυρναίικα σουτζουκάκια: το διάσημο φαγητό που ξεχωρίζει για τα μυρωδικά του, σκόρδο και μπόλικο κύμινο
«Στη Θεσσαλονίκη βρήκαν καταφύγιο πολλοί από τους Έλληνες πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και η συμβολή τους στη διατροφική ιστορία της πόλης είναι εξαιρετική σημαντική», λέει η Νταϊάν Κοτσίλας. Ένα από τα αγαπημένα τους φαγητά είναι τα σουτζουκάκια: μακρόστενοι μοσχαρίσιοι κεφτέδες, με κύμινο, σκόρδο και μια πινελιά κανέλας. Σερβίρεται επίσης με μπούκοβο ή λίγη καυτερή πιπερίτσα. Το κλειδί, σύμφωνα με τον σεφ Κώστα Ουσταμπασίδη, είναι η «ποιότητα του κρέατος και η πανάρχαια συνταγή» – την οποία κρατάει μυστική.
Κουλούρια: Mε ταχίνι και κομματάκια μαύρης σοκολάτας στη ζύμη ή με γέμιση ελιάς, τυρί κρέμα και γαλοπούλα βρίσκονται παντού, από τους εξαιρετικούς, τοπικούς φούρνους μέχρι τα μεγάλα ταψιά των πλανόδιων πωλητών σε διάφορα σημεία της πόλης.
Η παραδοσιακή κουζίνα των Εβραίων της Θεσσαλονίκης: Η Θεσσαλονίκη φιλοξενούσε κάποτε τη μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα της Ευρώπης και για πολλούς αιώνες είχε το ψευδώνυμο «La madre de Israel» (H μητέρα του Ισραήλ).
«Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι αυτά που συναντάμε και στην ελληνική κουζίνα, αλλά η ιστορία της κουζίνας των Σεφαραδιτών Εβραίων είναι ξεχωριστή», αναφέρει ο σεφ Κώστας Μάρκου.
Τοπικό κρασί: Η Ελλάδα, έχει αρχίσει να γίνεται διάσημη για τα κρασιά της. Οι αμπελώνες γύρω από τη Θεσσαλονίκη φιλοξενούν ντόπιες ποικιλίες σταφυλιών, όπως η λευκή Μαλαγουζιά, το Ασύρτικο, καθώς και το κόκκινο Ξινόμαυρο, το Μαυρούδι και το Λημνιό. Η βρετανική εφημερίδα κάνει ξεχωριστή αναφορά σε αμπελώνες καθώς και τη μοναδική θέα που προσφέρουν.
Μπουγιουρντί: «Στη Θεσσαλονίκη τα πιάτα είναι λίγο πιο πικάντικα απ’ ότι στην υπόλοιπη Ελλάδα», αναφέρεται στην Guardian. Αυτή η λεπτομέρεια της τοπικής κουζίνας μπορεί να εντοπιστεί θριαμβευτικά στο περίφημο μπουγιουρντί, ένα καταπληκτικό φαγητό από την κληρονομιά των Ελλήνων του 1920 που αποτελείται από ψητή φέτα στον φούρνο με ντομάτες, φρέσκες καυτερές πιπεριές και τσίλι, αρωματισμένα με ρίγανη και ελαιόλαδο.
Τρίγωνα: Το φύλλο είναι ο βασιλιάς των γλυκών, αλλά αυτή τη φορά με σιρόπι, γεμιστό με μια βελούδινη κρέμα. «Η Θεσσαλονίκη αποκαλείται “γλυκιά μητέρα”», λέει η σεφ Νταϊάν Κοτσίλας. Με ένα τρίγωνο στο χέρι, είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί.
Μύδια: Με τον Θερμαϊκό Κόλπο να είναι η κύρια περιοχή παραγωγής μυδιών στην Ελλάδα, θα ήταν παράλειψη να μην φάτε ένα ή δύο πιάτα, αναφέρει η Guardian
Παραδοσιακός ελληνικός κρύος στιγμιαίος καφές -φραπέ: Το εμβληματικό ρόφημα που φτιάχτηκε τυχαία το 1957 στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης όταν ο εκπρόσωπος της εταιρίας Nestlé Γιάννης Δρίτσας δεν είχε διαθέσιμο ζεστό νερό και έβαλε κρύο νερό με πάγο σε ένα σέικερ. Τα υπόλοιπα, όπως λένε, είναι ιστορία. Απολαύστε αυτό σε ένα από τα πολλά καφέ της πόλης – τα περισσότερα από κάθε άλλη ευρωπαϊκή πόλη, καταλήγει το ρεπορτάζ της Guardian.