Ποιος θα κερδίσει στη Eurovision 2023; Οι επιστήμονες αποκαλύπτουν

Ο διαγωνισμός τραγουδιού της Eurovision είναι ένας ετήσιος διεθνής μουσικός διαγωνισμός που συγκεντρώνει χώρες από όλη την Ευρώπη και όχι μόνο. Κάθε συμμετέχουσα χώρα επιλέγει ένα τραγούδι που θα την εκπροσωπήσει και όλα τα τραγούδια παρουσιάζονται live μπροστά σε ένα μεγάλο κοινό και σε μια κριτική επιτροπή.

Ο διαγωνισμός διεξάγεται από το 1956 και έχει γίνει γνωστός για τις ερμηνείες των καλλιτεχνών του, για τα περίτεχνα κοστούμια και τις πιασάρικες ποπ μελωδίες του. Από τον διαγωνισό έχουν ξεκινήσει την καριέρα τους πολλοί διάσημοι μουσικοί, συμπεριλαμβανομένων των ABBA, Celine Dion και Julio Iglesias.

Το 1941, ο φιλόσοφος Theodor Adorno δημοσίευσε ένα δοκίμιο με τίτλο «On Popular Music» όπου αναλύει τι είναι αυτό που κάνει δημοφιλές ένα τραγουδι και διαφορετικό από τη «σοβαρή» μουσική. Ισχυρίζεται ότι τραγούδια που κερδίζουν δημοτικότητα είναι «τυποποιημένα», έχουν επαναλαμβανόμενους στίχους και διάρκεια περίπου τριών λεπτών.

«Ο πιο γνωστός κανόνας είναι ότι το ρεφρέν αποτελείται από τριάντα δύο ράβδους και ότι το εύρος περιορίζεται σε μία οκτάβα και μία νότα», έγραψε.

Ο Γερμανός μουσικολόγος πρόσθεσε ότι το εύρος της θεματολογίας που πραγματεύονται οι στίχοι τείνει επίσης να είναι περιορισμένο. Ο ίδιος γράφει: «Γενικά τα τραγούδια που γίνονται επιτυχίες είναι τυποποιημένα: όχι μόνο τα χορευτικά, αλλά και αυτά που στηρίζονται σε «χαρακτήρες» όπως τα τραγούδια για τη μητέρα, τα παιδιά ή οι θρήνοι για έναν χαμένο έρωτα ή πρόσωπο».

Ο Glenn Fosbraey, Αναπληρωτής Κοσμήτορας Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Winchester έχει διαπιστώσει επίσης, ότι υπάρχει ένα κοινό στιχουργικό θέμα. «Από τα 20 τραγούδια που κέρδισαν τελευταία, τα 17 αφορούσαν σχέσεις και τα 13 χρησιμοποίησαν τη λέξη «αγάπη», έγραψε στο The Conversation.Αλλά αυτή δεν είναι η μόνη ομοιότητα, καθώς και τα 20 έχουν επαναλαμβανόμενα ρεφρέν, βοηθώντας τους θεατές να τα θυμούνται όταν ψηφίσουν.

Επιπλέον, όταν ψυχολόγοι από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια ανέλυσαν τα chart του Hot 100 single του αμερικανικού Billboard των τελευταίων 55 ετών, διαπίστωσαν ότι η επανάληψη είναι το «κλειδί». Τραγούδια που επαναλάμβαναν ολόκληρες φράσεις και μεμονωμένες λέξεις είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να σημειώσουν εμπορική επιτυχία.

Το 2016, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Goldsmiths του Λονδίνου διεξήγαγαν μια μελέτη για να ανακαλύψουν ποια μουσικά στοιχεία μετατρέπουν μια κανονική μελωδία σε «πιασάρικη». Ζήτησαν από 3.000 άτομα να ονομάσουν τα τραγούδια που τους «κολλάνε» στο μυαλό και τα σύγκριναν με άλλα τραγούδια που δεν τους ζουζούνιζαν συνέχεια τα αυτιά, αλλά είχαν καταταχθεί εξίσου ως προς τη δημοτικότητα στα charts. Τα χαρακτηριστικά που βρήκαν ως μοναδικά στα τραγούδια της πρώτης κατηγορίας ήταν κοινά με τις παιδικές ρίμες, οι οποίες είναι σχεδιασμένες έτσι ώστε να τις θυμάται εύκολα ένα παιδιί. Έχουν μια απλή, επαναλαμβανόμενη μελωδία που μπορεί να τα κάνει να «κολλάνε» στο μυαλό.

Το 2017, νευροεπιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Georgetown στην Ουάσιγκτον των ΗΠΑ εξέτασαν 545 ποπ τραγούδια με τις μεγαλύτερες πωλήσεις για να ανακαλύψουν τι τα έκανε τόσο δημοφιλή. Ανέλυσαν τις αρμονίες συγχορδία προς συγχορδία και διαπίστωσαν ότι πολλές από αυτές περιείχαν ένα στοιχείο «αρμονικής έκπληξης». Αυτή είναι μια απροσδόκητη αλλαγή χορδής, η οποία πιστεύεται ότι πυροδοτεί μια έκρηξη ντοπαμίνης στον εγκέφαλο παρόμοια με αυτή που δημιουργείται από το φαγητό και το σεξ.

Αυτή είναι η στιγμή που οι άνθρωποι νιώθουν «ρίγη» από ένα τραγούδι και είναι π.χ. η τεχνική που χρησιμοποιείται από τους Beach Boys στα πρώτα 10 δευτερόλεπτα του «Wouldn’t It Be Nice» καθώς και στην τελευταία χορωδία του κλασικού hit των Beatles «Penny Lane». Οι ερευνητές λένε ότι τα κορυφαία ποπ τραγούδια έχουν κυρίως ρεφρέν με σχετικά χαμηλή αρμονική έκπληξη, αλλά πριναπό αυτά προηγούνται τμήματα με πολλές σπάνιες συγχορδίες.

Μια άλλη μελέτη, από το Max Planck Institute for Human Cognitive and Brain Sciences στη Γερμανία, διαπίστωσε ότι η σωστή ισορροπία προβλεψιμότητας και έκπληξης είναι ζωτικής σημασίας για ένα καλό ποπ τραγούδι. Η μουσική προκαλεί τη μεγαλύτερη ευχαρίστηση όταν ενθαρρύνει τον ακροατή «να δημιουργεί συνεχώς προσδοκίες καθώς το κομμάτι ξετυλίγεται χρονικά».

Ο Glenn Fosbraey, από το Πανεπιστήμιο του Winchester διαπίστωσε επίσης ότι 17 από τις τελευταίες 20 νικητήριες συμμετοχές της Eurovision τραγουδήθηκαν στα αγγλικά, ενώ 18 απευθύνθηκαν στον ακροατή λέγοντας «εσύ» τουλάχιστον μία φορά. Επομένως, για να χαρακτηριστεί ένα τραγούδι ως ποπ κομμάτι που θα αρέσει στις μάζες πρέπει να περιλαμβάνει επαναλήψεις, να αναφέρεται σε μια σχέση και να τραγουδιέται στα αγγλικά. Πρέπει επίσης να έχει μια δραματική αλλαγή συγχορδίας και χαμηλή «αρμονική έκπληξη». Οι ερευνητές παρακολούθησαν επίσης τον όγκο της φωνής των τραγουδιστών και τους μουσικούς με τους οποίους έπαιξαν στις μεγαλύτερες επιτυχίες από το 1946 έως το 2020.

Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω το κομμάτι της Mae Muller με τίτλο: «I wrote a song», με το οποίο θα εκπροσωπήσει τη Βρετανία ταιριάζει με πολλές από αυτές τις πτυχές. Τραγουδιέται στα αγγλικά και οι στίχοι περιγράφουν λεπτομερώς την απάντηση της δημιουργού του στην κατάρρευση μιας σχέσης.

Η ίδια η τραγουδίστρια είπε στη Daily mail πως έγραψε το τραγούδι όταν περνούσε μια δύσκολη στιγμή και ήθελε να νιώσει δύναμη για τις σχέσεις». Το τραγούδι απευθύνεται επίσης στον ακροατή λέγοντας «εσύ» και επαναλαμβάνεται στιχουργικά, με μόνο το 29% από τις 308 λέξεις του να είναι μοναδικές, σύμφωνα με τον κ. Fosbraey. Το τραγούδι είναι επίσης ηχητικά επαναλαμβανόμενο, συμπεριλαμβανομένων μόνο τεσσάρων συγχορδιών. Είναι σύνηθες ένα ρεφρέν να ξεκινά και να τελειώνει με την πρώτη συγχορδία του πλήκτρου, καθώς είναι αυτό που αρέσει στα αυτιά μας να ακούνε και δημιουργεί μια ευχάριστη αίσθηση.

Το τραγούδι της Muller στερείται πραγματικών στοιχείων έκπληξης, χωρίς αναβαθμιστικές αλλαγές πλήκτρων ή συγχορδιών, αλλά αυτό το βοηθά να μοιάζει περισσότερο με μια παιδική ρίμα. Πράγματι, ακριβώς όπως το «Three Blind Mice» ή το «Twinkle Twinkle Little Star», η μελωδία τείνει να ανεβοκατεβαίνει κατά μία νότα τη φορά, χωρίς να κάνει ποτέ μεγάλα μουσικά άλματα.